
Gebouwen en grond van Rijk inzetten voor aanpak crisissen, ‘haalbaar plan’
Woonminister Hugo de Jonge wil dat het Rijk eigen grond en eigen vastgoed gaat inzetten om de woon-, de asiel- en de stikstofcrisis aan te pakken. Hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer ziet dit als een haalbaar plan. ‘Dit hebben we in het verleden ook gedaan.’
Het Rijksvastgoedbedrijf is eigenaar van 12 miljoen vierkante meter aan gebouwen en bijna 2 procent van alle grond in Nederland. ‘Het is verreweg de grootste eigenaar van grond en gebouwen in ons land.’ Om die reden kan het Rijk snel handelen, legt Boelhouwer uit. En dat is nodig, ‘want voor thema’s als wonen, asiel en stikstof gaat het gewoon niet snel genoeg, of loopt het überhaupt niet’. Volgens de hoogleraar kan het Rijk leegstaande gebouwen, of gebouwen die beschikbaar komen heel snel transformeren. ‘Als je dat door de markt laat doen kost het meer tijd.’
Met dit plan van De Jonge gaan we terug naar de jaren negentig, ziet Boelhouwer. Toen bestond er de Rijksgebouwendienst. ‘Maar dat is gestopt en toen zijn ze zich gaan concentreren op puur het beheer van grond en gebouwen. En als er bijvoorbeeld een gebouw leeg kwam, dan werd dat ook verkocht en werd het niet voor iets anders ingezet.’
Heel belangrijk zijn volgens Boelhouwer de grondbanken, organisaties die zich bezig houden met de bestemming van gronden. ‘Want boeren die stoppen, moet je gaan uitruilen. Daarvoor moet grond gekocht worden. Plekken waar boeren vertrekken vanwege de stikstof overlast, moeten zich op andere plekken kunnen huisvesten, of een nieuw bedrijf kunnen starten.
Eigen voorstel
Vereniging van Nederlandse Projectontwikkeling Maatschappijen (NEPROM) is tevreden met dat De Jonge zich op deze manier wil inzetten voor de woningbouw. Maar de vereniging stuurde gisteren wel een brief naar naar de minister met een insteek. ‘Het zijn natuurlijk vooral gemeenten, woningcorporaties en projectontwikkelaars die gezamenlijk werken aan gebiedsontwikkelingen en woningbouwprojecten’, legt Jan Fokkema van NEPROM uit. Voorheen hadden gemeenten veel meer financiële mogelijkheden om gronden te verwerven. ‘Dat is na de vorige crisis sterk beperkt.’ Ook marktpartijen hadden toen meer financiële middelen om gronden te kopen. ‘Dat is nu ook veel minder.’
Grond kopen kost veel geld en daar zitten risico’s aan verbonden. NEPROM wil daarom dat het Rijk daarbij een grotere rol gaat spelen. ‘Het Rijk zou met een grondbank en financiering van gronden – die gekocht worden door gemeenten of door gemeenten en marktpartijen gezamenlijk – een deel van die lange termijn risico’s van ons over kunnen nemen. En daarmee zouden wij een veel continuere bouwstroom met elkaar kunnen realiseren’, aldus Fokkema.
Bron: BNR Nieuws